تراوشات ذهنی «اصالت تکنولوژی از نگاهی دیگر»

بسم الله الرحمن الرحیم 

سعی ندارم که بحث را خیلی سنگین کنم. اصلا نتیجه‌ی بحث اینقدر لطیف هست که سنگین کردن بحث با کلمات و جملات سخت درست نیست. 

بحث اصالت تکنولوژی از آن بحث‌هایی است که به صورت خودکار در ناخودآگاه همه‌ی متفکران جریان دارد. فرقی هم ندارد که دین‌دار باشند یا بی‌‌دین. 

این‌جا قصد ندارم خود را در دریا‌یی از استدلال غرق کنم که آی ایها الناس تکنولوژی اصالت دارد یا نه. یا این که شما بعد از خواندن این متن مقداری به اطلاعات‌تان افزوده شود و این یکی هم مثل بسیاری از گفته‌های بی‌فایده‌ی سوادی(و نه علمی) به زباله‌دانی تاریخ بپیوندد. قصدم از این نوشته که امیدوارم کوتاه هم باشد این است که نگاهتان به تکنولوژی‌ اطرافتان‌ تغییر کند. همین و بس.

 در ضمن اصل صحبتم‌ با استفاده از آیه‌ای از قرآن است. البته اگر بی‌دین هستید بخوانید. مطمئنم چیزی از شما کم نخواهد کرد. 

از آن‌جایی که قصد طولانی نوشتن ندارم سریع می‌روم سراغ اصل مطلب. در دو آیه‌ی هشتاد و هشتاد و یک سوره‌ی نحل در قرآن دو جمله آمده است: «خداوند از پوست دام‌ها برای شما خانه‌هایی قرار داد» و « تن‌پوش هایی که شما را در جنگ‌تان حمایت می‌کند.» (این دو جمله‌ عین ترجمه‌ی قرآن است. نه تفسیر است و نه شبهه‌ای دارد.) 

حالا بیایید تعریف بنده را از تکنولوژی ببینید. به نظر بنده هر گونه استفاده‌ی انسان از طبیعت در راستای رسیدن به هدفی خاصتکنولوژی محسوب می‌شود. که البته امروزه تکنولوژی به لایه‌های عمیق‌تری رسیده است. اگر به این تعریف اشکالی دارید آن را با مثال نقض رد کنید. یعنی تمام تکنولوژی‌هایی که می‌شناسید را به این تعریف عرضه کنید. 

همان‌طور  که در آن دو آیه دیدید خداوند دو تکنولوژی که در عصر نزول قرآن مورد استفاده قرار می‌گرفته است را به خود نسبت می‌دهند. 

خب با این انتساب جهان‌بینی دو گروه نقض می‌شود.دقت کنید جهان‌بینی این دو گروه به دیندار یا بی دین بودن این‌ دو گروه ربطی ندارد. در دین‌دار ها و بی‌دین ‌ها این دو‌ گروه یافت می‌شوند. 

اول گروهی که جهان را صرفا ارگانیک می‌خواهند و همه‌ی تکنولوژی‌ها را پست می‌دانند و اگر هم استفاده می‌کنند مجبور هستند که استفاده می‌کنند و دوم گروهی که تکنولوژی را دلیل بزرگی برای رد وجود خداوند و یا ابزاری برای مقابله با خداوند می‌دانند. 

به هر دو گروه متذکر می‌شویم که این خداوند است که قابلیت پذیرش تکنولوژی را در اشیا قرار داده است. سوال این است که آیا چیزی تحت عنوان سیگنال را انسان آفریده است؟ امواج را انسان آفریده است؟ اگر امواج وجود نداشتند و سیگنالی هم وجود نداشت و الکتریسیته نیز وجود نداشت چه اتفاقی می‌افتاد و ... . 

بگذریم. هدف از این نوشته این نبود که آن دو گروه را منکوب کنیم. این بود که از این به بعد وقتی به تکنولوژی‌های مختلف برخورد می‌کنیم آن‌ها را نیز مانند پرندگان و کوه‌ها و آسمان آیات خداوند بدانیم. و البته این را هم بدانیم که استفاده نادرست از تکنولوژی که اصالتا هیچ ربطی به تکنولوژی ندارد. مانند استفاده‌ی نادرست انسان از زبان و آوا‌ها که هیچ ربطی به زبان ندارد و هیچ کس نباید دعا کند که لال آفریده می‌شد. 

در آخر هم نکته‌ی پایانی: این‌که ما فعلا در دنیای کثیفی زندگی می‌کنیم و ایجاد تکنولوژی به دست ظالمان افتاده دلیل نمی‌شود که خود تکنولوژی را کثیف بدانیم. شاید اگر دنیای پاکی داشتیم هیچ‌کس با تکنولوژی هیچ مخالفتی نداشت.